1. Vì sao bạn phải rửa tay đúng cách
Bàn tay của chúng ta phải tiếp xúc với rất nhiều thứ từ đồ ăn, đất cát, phân, động vật hay đơn giản là tay nắm cửa. Vào năm 1938, Price P.B đã chia vi khuẩn trên da bàn tay làm 2 nhóm là vi khuẩn định cư và vi khuẩn vãng lai. Cụ thể:
- Vi khuẩn định cư bao gồm các cầu khuẩn gram (+): S. epidermidis, S. aurers, và các vi khuẩn gram (-): Acinetobacter, Enterobacter,… Chúng thường cư trú ở lớp sâu của biểu bì của da. Việc vệ sinh tay thông thường không loại bỏ được các vi khuẩn này nhưng nếu thực hiện thường xuyên có thể làm giảm mức độ định cư của vi khuẩn.
- Vi khuẩn vãng lai bao gồm các vi khuẩn nằm trên những bề mặt tiếp xúc với bàn tay. Chúng thường dễ dàng bị loại bỏ bởi việc vệ sinh tay thông thường.
Vì phải tiếp xúc thường xuyên với những đồ vật nên bàn tay của chúng ta có thể bị lây nhiễm bởi các sinh vật gây bệnh như: Vi khuẩn E.coli sau khi chúng ta đi đại tiện, Virus cúm, virus sởi sau khi dùng tay xì mũi hoặc chạm vào đồ vật có dính virus từ người bệnh.
Nếu không vệ sinh tay thường xuyên và đúng cách, bạn có thể reo rắc vi khuẩn, virus ở những nơi mà bạn chạm vào hoặc lây nhiễm từ những người không vệ sinh tay sạch sẽ.
2. Khi nào bạn cần rửa tay?
Theo trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), việc rửa tay đúng cách sẽ:
- Giảm 23 – 40% số người mắc bệnh tiêu chảy.
- Giảm 58% bệnh tiêu chảy ở những người có hệ miễn dịch yếu.
- Giảm 16 – 21% các bệnh về đường hô hấp, cảm lạnh
- Giảm 29 – 57% tỷ lệ trẻ em phải nghỉ học do mắc các bệnh về đường tiêu hóa.
Ngoài ra, việc rửa tay còn giúp giảm các nguy cơ mắc bệnh và lanh truyền dịch bệnh. Quan trọng nhất là giảm tỷ lệ kháng kháng sinh.
Vì thế, bạn nên rửa tay trong mọi trường hợp và mọi lúc. Cụ thể là:
- Ngay trước và sau khi nấu ăn
- Trước khi vào bữa ăn
- Trước và sau khi điều trị vết thương hay chăm sóc người ốm.
- Sau khi đi vệ sinh (đại tiện và tiểu tiện)
- Sau khi bạn xì mũi, ho hoặc hắt hơi
- Sau khi vừa thay tã hoặc vệ sinh cho trẻ và sử dụng nhà vệ sinh
- Sau khi chạm vào các loại động vật, thức ăn chăn nuôi và chất thải của động vật.
- Đặc biệt, sau khi dọn rác hoặc chạm với rác bạn nên rửa tay sạch sẽ.
3. Rửa tay đúng cách là như thế nào?
Để rửa tay đúng cách bạn cần chuẩn bị những dụng cụ sau:
Vòi nước sạch, xà phòng hoặc dung dịch rửa tay chuyên dụng, giấy lau tay dùng 1 lần.
Các bước rửa tay sẽ như sau:
- Bước 1: Làm ướt hai lòng bàn tay rồi chà lại với nhau bằng một ít xà phòng.
- Bước 2: Chà lòng bàn tay này lên mu bàn tay kia và thao tác ngược lại.
- Bước 3: Chà 2 lòng bàn tay vào nhau và miết mạnh các ngón tay vào những kẽ ngón.
- Bước 4: Chà mu các ngón tay này lên lòng bàn tay kia và ngược lại. Lưu ý nên để mu tay khum khớp với lòng bàn tay.
- Bước 5: Lấy lòng bàn tay của tay này ôm lấy ngón cái của tay kia và xoay đều. Làm ngược lại với tay còn lại.
- Bước 6: Chụm các đầu ngón tay và xoay vào lòng bàn tay kia và làm ngược lại.
- Bước 7: Rửa lại tay dưới vòi nước sao cho nước chảy đến cổ tay và làm khô tay với khăn giấy khô.
Lưu ý: Bạn cần rửa tay trong 30 giây và mỗi thao tác lặp lại ít nhất 5 lần thực hiện.
4. Có thể thay thế nước rửa tay bằng những loại dung dịch gì?
Trong rất nhiều trường hợp, bạn không thể tìm kiếm được vòi nước và xà phòng để vệ sinh tay. Thì có rất nhiều loại dung dịch có thể thay thế nước rửa tay thông thường. Đó là:
- Nước rửa tay khô: Hiện đang được bán khá rộng rãi trên thị trường hiện nay. Nước rửa tay khô tương đối tiện dụng, có chất tạo mùi, chất làm mềm tay, khả năng diệt khuẩn tốt, nhỏ gọn giúp người dùng có thể sử dụng và mang đi bất cứ đâu. Nhược điểm: Giá thành khá đắt đỏ.
- Dung dịch cồn pha loãng: Nếu không tiện sử dụng xà phòng và nước để rửa tay. Bạn có thể sử dụng dung dịch cồn pha loãng hoặc cồn 90 độ rồi tự pha loãng để khử khuẩn. Nếu bạn dùng thường xuyên sẽ dễ làm da tay bị khô, thậm chí là gây phồng rộp nên các chuyên gia không khuyến khích sử dụng.
- Tinh dầu tràm trà pha loãng: Loại tinh dầu này có khả năng tiêu diệt và ngăn ngừa vi khuẩn hiệu quả, lành tính cho da tay. Đây cũng là thành phần quen thuộc trong nhiều loại nước rửa tay nổi tiếng được thế giới tinh dùng.
Trong tình hình dịch bệnh như hiện nay, bạn cần thực hiện đúng các quy trình vệ sinh cá nhân sạch sẽ. Mang khẩu trang đến nơi công công, trên các phương tiện giao thông. Đặc biệt, nếu nghi ngờ/ tiếp xúc với người bệnh cần thông báo với các cơ sở y tế địa phương kịp thời. Thường xuyên theo dõi những thông tin chính thống về dịch bệnh và không phát tán những thông tin thất thiệt gây hoang mang đến mọi người.
Hiền Anh tổng hợp